(ur. 1991, mieszka we Wrocławiu)
Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, doktorantka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Współzałożycielka i członkini grupy artystycznej Wykwitex. Jest autorką obrazów, rzeźb, instalacji. W swoich pracach przetwarza zbiorowe emocje związane z rolami płciowymi, manipulacją medialną, kapitalistycznymi snami i katastrofą klimatyczną. Jej projekty często animują wspólnotowość opartą na wzajemnej trosce i wrażliwości ekologicznej.
Ogród żałobny, 2021/2022, ogród, site-specific, dzięki uprzejmości artystki
Rośliny w ogrodzie w symboliczny sposób odnoszą się do procesu żałoby. Wielokrotnie wspomina je literatura oraz stare pieśni. Niektóre z ziół tam rosnących ma właściwości lecznicze, które według poradników zielarskich pomagają uwolnić emocje.
Wiele osób, po utracie kogoś bliskiego wskazuje na kontakt z naturą jako bardzo znaczący, wręcz terapeutyczny. Kwestionując tradycyjny cmentarz czy zimną, ciemną i ciężką płytę nagrobną jako formę upamiętnienia, chciałam stworzyć miejsce, które będzie afirmacją życia i towarzyszących mu procesów. Tak zrodził się pomysł na ogród. Chciałabym, aby był miejscem zacisznym, refleksyjnym, kojącym, gdzie rośliny będą mogły rosnąć w sprzyjających warunkach i każdy, kto będzie czuł taką potrzebę, będzie mógł go odwiedzić.
W skład ogrodu wchodzą:
Rozmaryn – wiecznie zielony, symbolizuje życie wieczne, ale i pamięć. Preferuje podmokłą ziemię, która utożsamiana jest z podziemiem i światem zmarłych;
Krwawnik – według legendy Achilles, mityczny bohater grecki, używał krwawnika do oczyszczania i leczenia ran swoich i swoich żołnierzy podczas bitwy pod Troją. To właśnie z tego powodu roślina ta zyskała łacińską nazwę Achillea. Jest to zatem zioło, które przede wszystkim leczy rany. Ma również działanie rozkurczowe, przeciwzapalne i uśmierzające ból;
Poziomki – symbolizują nieśmiertelność i niewinność, uważa się, że zapewniają wieczne szczęście po śmierci;
Cyprys – starożytni Rzymianie uważali go za symbol żałoby, a jego gałęzie były wykorzystywane podczas pogrzebów. Z kolei wśród innych cywilizacji, jako roślina wiecznie zielona i długowieczna, uważany był za symbol nieśmiertelności i długiego życia. W starożytnych Chinach wierzono, że jedzenie nasion cyprysa zapewnia długowieczność;
Świerk – plemiona środkowoeuropejskie wierzyły, że świerk odpędza złe duchy i odczarowuje uroki;
Bluszcz – wiecznie zielony, w heraldyce symbolizuje przyjaźń, przywiązanie, trwałą pamięć, symbol życia, które przemija, popularna roślina cmentarna;
Paproć – wiecznie zielona, rośnie w miejscach zacienionych, dzięki czemu uważana jest za roślinę mediacyjną, żyjącą na granicy świata żywych i umarłych; uważa się, że ma właściwości ochronne przed demonami;
Bukszpan – wiecznie zielony, symbolizuje życie wieczne;
Klon – symbolizuje cykl życia “od kołyski do trumny”, z drewna klonowego wykonywano niegdyś oba te przedmioty; chroni przed złymi duchami.
Fiołek – ma działanie rozluźniające, przeciwbólowe i przeciwzapalne; symbolizuje skromność, niewinność, szczerość, prawdę, tajemnicę, piękno, miłość, ale też pamięć i troskę.
Aksamitka – w kulturze meksykańskiej to kwiat symbolizujący umarłych i śmierć; według tamtejszych wierzeń przyzywa dusze zmarłych.
Piołun – symbol goryczy. Używano go do przystrajania zmarłych i trumien. Okadzano nim także domy zmarłych po wyprowadzeniu zwłok, żeby „nie było czuć trupa”. Liście piołunu pito w formie nalewki (absynt) lub palono, ze względu na wywoływanie lekkich zaburzeń psychodelicznych.
Chryzantema – w Polsce jest symbolem żałoby i śmierci; w kulturze chińskiej, japońskiej czy koreańskiej – symbolizuje szczęście i długie życie. Jako symbol Słońca (ze względu na promieniste uporządkowanie płatków) ma przynosić radość i pogodę ducha.
Wierzba – w kulturze ludowej postrzegana jako drzewo magiczne, przywołujące szczęście, płodność, zdrowie i siły witalne. Znana jest zwłaszcza z działania przeciwbakteryjnego, przeciwzapalnego, przeciwgorączkowego, przeciwbólowego. Właściwości przypisywane wierzbom pokrywają się w znacznej mierze ze sferą działań Welesa – boga podziemi i cyklu wegetacyjnego, którego kult na obszarze Słowiańszczyzny z czasem został utożsamiony z diabłem.
tekst Jagody Dobeckiej
Miejsce
Venue
trawnik przed wejściem do Muzeum Ziemi Lubuskiej, al. Niepodległości 15