Basia Bańda

Dziś konfrontujemy się z myślą, że wskutek kryzysu ekologicznego obecność ludzi na Ziemi w stosunkowo krótkim czasie okazać się przeszłością. Zgodnie z ideą posthumanizmu wizja „świata bez nas” przestaje być abstrakcją. W tym ujęciu można odczytywać pracę prezentowaną na wystawie głównej Biennale Zielona Góra, która w tym samym miejscu pokazywana była ponad dekadę wcześniej: rzeźbiarski obiekt Basi Bańdy, powstały jako efekt podróży artystki po krajach Europy. „Było tak cudownie” — mogli przeczytać w tytule wystawy zwiedzający. Ludzkie ciało w zwierzęcym przebraniu wpisuje się w typową dla tego okresu twórczości artystki serię przestrzennych prac przedstawiających zwierzęta lub przypominających przeskalowane maskotki czy zabawki erotyczne. W innych, malarskich pracach Bańda nadaje wizerunkom portretowanych — najczęściej mężczyzn — cechy fantastyczne i zwierzęce. Reprezentacje zwierząt o fizjonomii przypominającej ludzką pojawiały się w ilustracyjnych dziełach pełnych osobistych odniesień, które artystka tworzyła w poprzednich latach, często eksplorując kwestię seksualności i fetysz.

Rzeźba sugeruje umowność przedstawienia. Obleczona w sztuczne futro postać wydaje się być znajoma, nawet jeśli jednocześnie przywołuje skojarzenia z mitycznym stworzeniem. Uwagę przykuwa tożsamość zwierzęcia, a może postaci w jego przebraniu, a brak oczu podpowiada, że obiekt jest nieukończony. Praca przypomina zarówno rekwizyt z wystawy, jak i senną wizję, „portret pamięciowy” przyszłości, jej z zasady niedoskonałe i przenikliwe odbicie. Artystka posługuje się skrótem, nasuwającym skojarzenie z żartobliwym memem, choć w kontekście kryzysu klimatycznego i społecznego odsyła nas również do smutnych wyobrażeń bezludnej planety.

— Basia Bańda, Stwór z północy, 2009
BWA Zielona Góra